Những ngày đầu năm 2024, nông dân trên toàn tỉnh tập trung thu hoạch mía niên vụ 2023 - 2024 trong niềm vui vừa được mùa vừa được giá. Năng suất mía nhiều nơi đạt từ 90 - 100 tấn/ha, giá mía đạt đỉnh cao nhất kể từ trước đến nay, giao động từ 1.100 - 1.200 đồng/kg, hộ trồng mía có lợi nhuận từ 30 - 40 triệu đồng/ha, giúp bà con có điều kiện đón tết Nguyền đán đầm ấm hơn.

Anh Nguyễn Văn Hạnh, ở thôn Mỹ Hiệp, xã Mỹ Sơn (Ninh Sơn), cho biết: Bước vào niên vụ mía 2023 - 2024, nhờ được Công ty CP Đường Biên Hòa - Phan Rang hỗ trợ đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, nên nhiều diện tích mía nguyên liệu ở địa phương được hồi sinh. Riêng gia đình tôi cải tạo 2 ha vườn xoài lâu năm chuyển sang trồng mía, nâng tổng diện tích mía lên 4 ha. Nhờ chủ động nguồn nước từ Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, tôi đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt phục vụ sản xuất, tiết kiệm được nhiều chi phí. Các khâu cày đất, phun thuốc bằng máy bay không người lái, thu hoạch… đều do công ty đảm nhiệm, hộ trồng mía nhàn nhã chờ thu hoạch xong nhận tiền. Niên vụ này năng suất và giá mía cao hơn niên vụ trước khoảng 10%, tôi trồng 4 ha mía thu lãi 160 triệu đồng.

Niềm vui tuổi 60 đến với ông Nguyễn Đình Nhiên (xã Hoài Đức, huyện Lâm Hà) là chứng nhận của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cho sản phẩm cà phê organic. Đó là thành quả cả một đời kiên định, vững tin cùng lối nông nghiệp hữu cơ, không hóa chất.

Năm nay, người trồng cà phê ở Lâm Đồng đón một cái Tết dường như phấn khởi, sung túc hơn, bởi trong suốt chiều dài lịch sử của cà phê Việt, chưa năm nào từng hạt cà phê lại được trân trọng đến thế. Ở thôn vùng sâu Hải Hà (xã Hoài Đức, huyện Lâm Hà) niềm vui ấy của ông Nguyễn Đình Nhiên như được nhân đôi khi từ năm 2022, vườn cà phê của ông đã nhận được Chứng nhận cà phê đạt tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA). Với sự hỗ trợ từ phía Công ty Cổ phần LAHA Coffee Việt Nam, toàn bộ diện tích 3,8 ha cà phê gần 30 năm tuổi của ông đáp ứng những tiêu chuẩn hữu cơ khắt khe. Gần 30 năm trước, ông Nhiên bắt đầu trồng cà phê. Cũng như nhiều nông dân khác, ông sử dụng phân bón, thuốc hóa học để diệt cỏ và bọ rệp trong quá trình cây sinh trưởng. "Bỗng một ngày tôi thấy mệt quá. Lúc xịt xong 2 bình gần 30 lít thuốc đã pha loãng rồi nhưng cảm giác đầu óc vang váng, ăn cơm cũng không có cảm giác ngon. Tôi thoáng giật mình, rồi bỗng cảm thấy sợ hãi nếu việc này cứ kéo dài một năm vài lần trong suốt mấy chục năm tới. Thế là ngưng", ông Nhiên nhớ lại.

Với nét rắn rỏi của người dân xứ biển, tiếng cười giòn tan hồn hậu, lão nông Trần Như Hoàng ở Tổ dân phố Đông Hà bắt đầu câu chuyện về cơ duyên với rong nho. "Năm 2010, thấy một doanh nghiệp trồng rong nho xuất khẩu nên tôi đã cải tạo 2.000m2 đìa nuôi tôm để trồng rong nho" - ông Hoàng nhớ lại.

Sau không ít lần thất bại vì chưa nắm vững quy trình, kỹ thuật, dần dần, những chùm rong nho xanh tươi bắt đầu xuất hiện, tưởng như đã là cứu tinh cho bài toán kinh tế của người dân vùng này. Nhưng không, từ năm 2010 đến 2014, rong nho Ninh Hải với sản lượng hàng chục tấn không biết bán cho ai, đưa ra chợ nhiều người còn không biết là gì.

Với đặc điểm của một vùng đất màu pha cát, phù hợp để triển khai trồng nhiều loại rau màu, từ nhiều năm nay, bà con nông dân các xã Hải Dương, Hải Định, xã Hải Ba,… huyện Hải Lăng đã đưa cây ném vào trồng và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Từ chỗ trồng nhỏ lẻ, đến nay cây ném đã được trồng tập trung với quy mô lên tới cả trăm héc - ta, trở thành cây trồng chủ lực trong phát triển sản xuất của các xã. Vào thời điểm vụ Thu Đông năm nay, bà con đã tranh thủ thời tiết thuận lợi, đất có độ ẩm sau mưa, để tập trung làm đất, gieo trồng cây năm và tỉa dặm theo đúng khung lịch thời vụ.

Kinh tế tuần hoàn đang là xu hướng tất yếu của các quốc gia trên thế giới, Việt Nam nói chung và Nghệ An nói riêng. Đặc biệt, kinh tế tuần hoàn có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất nông nghiệp theo chu trình khép kín, chất thải và phế phụ phẩm của quá trình này là đầu vào của quá trình sản xuất khác thông qua áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ sinh học, công nghệ hóa lý và nhờ vào đó mà sản xuất nông nghiệp sẽ khai thác và sử dụng được tài nguyên một cách tiết kiệm và hiệu quả, giảm thiểu sự lãng phí và thất thoát sau thu hoạch, tạo ra những sản phẩm an toàn và chất lượng và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo về được hệ sinh thái cũng như sức khỏe của con người.

Để nâng cao giá trị các mặt hàng nông sản thế mạnh ở địa phương, tỉnh Lâm Đồng luôn khuyến khích các thành phần kinh tế nghiên cứu, đầu tư chế biến chuyên sâu. Thực tế cho thấy, chế biến chuyên sâu không chỉ giúp nông dân và doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết sản xuất, mà đây còn là giải pháp đa dạng sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Chuyên canh các loại nông sản ngắn ngày từ nhiều năm nay, ông Trần Văn Hòa ở xã Lạc Lâm, huyện Đơn Dương hiểu rất rõ tầm quan trọng của giải pháp đầu tư canh tác nông nghiệp bền vững. Bởi vậy, cùng với việc thường xuyên luân canh nhiều loại cây trồng khác họ để hạn chế tình trạng nấm bệnh tồn dư trong đất gây hại cây trồng, ông Hòa còn chú trọng áp dụng quy trình sản xuất VietGAP cho vườn cần tây rộng 6.000 m2 của gia đình. Với quy trình canh tác đảm bảo, mỗi vụ cần tây dao động từ 6 - 8 tuần, năng suất đạt từ 2 - 3 tấn/sào. Chất lượng vượt trội chính là cơ sở để ông Hòa thuận tiện trong việc liên kết với 1 doanh nghiệp ở địa phương tìm đầu ra đảm bảo.

Một trong những mô hình nông nghiệp hiệu quả ở huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang là trồng ớt sừng vàng xen canh với các loại cây ăn trái. Đây là cách làm giúp tăng thu nhập cho nông dân, đồng thời tận dụng được diện tích đất bỏ trống. Điển hình là hộ ông Nguyễn Văn Trí ở ấp Hòa A, xã Hòa Lợi, huyện Giồng Riềng. Ông Trí đã áp dụng mô hình trồng ớt sừng vàng xen canh trong vườn sầu riêng của mình.

Năm 2021 gia đình ông Trí đã lên 0,5 ha sầu riêng, tận dụng quỹ đất trong vườn anh trồng xen canh ớt sừng vàng. Đây là cách làm hiệu quả để tăng thêm thu nhập cho gia đình trong khi chờ cây sầu riêng ra quả.

Vụ Xuân năm nay, Trung tâm Dịch vụ - Kỹ thuật nông nghiệp huyện Lạng Giang phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Dương Đức, Ủy ban nhân dân xã Nghĩa Hòa và Ủy ban nhân dân xã Tân Dĩnh triển khai các gieo cấy lúa vụ Xuân, với quy mô gần 11ha. Vụ Xuân năm nay, Trung tâm Dịch vụ - Kỹ thuật nông nghiệp huyện Lạng Giang phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Dương Đức, Ủy ban nhân dân xã Nghĩa Hòa và Ủy ban nhân dân xã Tân Dĩnh triển khai các gieo cấy lúa vụ Xuân, với quy mô gần 11ha. Cụ thể, xã Dương Đức, triển khai mô hình trình diễn và sản xuất thử giống lúa mới VH88 và DH102, tại thôn Cầu Ván, quy mô 3 ha (1,5ha/giống/vụ). Các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 100% giống, 70% phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.

Phong Phú là xã khó khăn, nằm ở phía tây huyện Tuy Phong, với diện tích tự nhiên gần 11.900 ha, tổng diện tích gieo trồng 2.765,3 ha; trong đó diện tích lúa là 2.292 ha (3 vụ, trong đó vụ lúa mùa muộn chuyển sang đầu năm 2023 là 400ha), Tổng sản lượng lượng thực có hạt là 13.468 tấn/ 13,130 tấn đạt 102,5% ; Diện tích cây màu 157 ha như cây họ đậu 30 ha, cây mì 77 ha, hành 50 ha; các loại cây ăn quả 316,3 ha trong đó cây thanh long 185,7 h / 187 hộ , cây táo 100 ha/ 225 hộ, các cây ăn quả khác (bưởi 7,5 ha/12 hộ, sầu riêng 8ha/ 7 hộ, dừa 10 ha/ 10 hộ, mít 5,1 ha/ 8 hộ…) là 30,6 ha. Nhìn chung các loại cây trồng đều đảm bảo đủ lượng nước tưới, không sâu bệnh xảy ra. Riêng đối với cây lúa vụ Mùa, tình hình sâu bệnh hại (sâu đục thân) diễn ra hầu hết trên địa bàn xã, đặc biệt là thôn 1 và thôn Nha Mé làm ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển của cây lúa con. Táo được xem là một trong những cây trồng chủ lực thế mạnh và một trong những sản phẩm đặc thù của huyện Tuy Phong nói chung và xã Phong Phú nói riêng; hiện nay diện tích toàn xã khoảng 100 ha/225 hộ; doanh thu từ loại cây ăn quả này góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế nông hộ cũng như công cuộc xây dựng nông thôn mới tại địa phương; với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng và thị trường tương đối thuận lợi để phát triển cây táo trên địa bàn xã. Các vườn hầu hết đều được "mặc áo" bằng màng che phủ để hạn chế tối đa nhất có thể sự gây hại của sâu bệnh, nhất là ruồi vàng;… qua đó thể hiện sự quan tâm đầu tư chăm sóc của bà con. Tuy nhiên, một bộ phận người dân còn lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, ít quan tâm đến sử dụng phân hữu cơ và thuốc sinh học dẫn đến mẫu mã và chất lượng táo phần nào chưa hài lòng người tiêu dùng.

Anh Trần Minh Chiến (sinh năm 1982, ngụ khu phố Giồng Dinh, phường Khánh Hậu, thành phố Tân An, tỉnh Long An) là một trong những nông dân sản xuất rau màu mang lại hiệu quả kinh tế, giúp cuộc sống ngày càng cải thiện.

Anh Chiến chia sẻ, 9 tuổi, anh bắt đầu phụ gia đình trồng trọt và ấp ủ ước mơ sau này sẽ gắn bó, thành công với nghề này. Vì vậy, sau khi tốt nghiệp đại học, anh quyết định trở về quê sản xuất, kinh doanh rau màu ứng dụng công nghệ cao. Trong quá trình sản xuất, anh vận dụng những kiến thức được học trên giảng đường đại học vào thực tiễn; đồng thời, tự mày mò, nghiên cứu thêm các tài liệu, học hỏi từ bạn bè, người thân để nâng cao kỹ thuật trồng rau.